Lüks Markaların Çarpıcı Fiyat Farkları: Dior ve Armani Örnekleri
Giriş
Dünyanın en büyük lüks mallar grubu LVMH’nin bünyesindeki Dior ve İtalyan moda devi Armani, son zamanlarda tedarik zincirlerindeki işçi sömürüsüne ilişkin soruşturmalara maruz kaldı. Bu soruşturmalar, lüks markaların üst düzey fiyat etiketlerinin arkasında yatan beklenmedik gerçekleri ortaya koydu.
Dior Çantalarının Dudak Uçuklatan Fiyat Farkı
İtalyan yetkililer tarafından yürütülen bir soruşturma, Dior çantalarının maliyetleri ile satış fiyatları arasındaki uçurumu ortaya çıkardı. Araştırma, Dior’un en çok satan çantalarından birinin üretim maliyetinin yaklaşık 53 Euro (57 dolar) olduğunu, ancak mağaza satış fiyatının 2.600 Euro (2.780 dolar) civarında olduğunu ortaya koydu. Bu, yaklaşık %4.800’lük devasa bir fiyat farkına işaret ediyor.
Tedarik Zincirinde Kötü Çalışma Koşulları
Soruşturma ayrıca Dior’un tedarikçilerinin çalışma koşulları ve teknik kapasiteleri konusunda yetersiz önlem aldığını ortaya çıkardı. Savcılar, fabrikalarda işçilerin uyuduklarını ve günün her saatinde üretim yaptıklarını, geceleri ve hafta sonları da çalışmaya devam ettiklerini iddia etti.
Üstelik Çin’den işçi getiren Dior’un tedarikçilerinin, bu işçilerin bazılarının ülkede kaçak olarak bulunduğunu ve gerekli çalışma belgelerine sahip olmadıklarını tespit etti. Güvenlik önlemleri de ihmal edildi, işçiler makinelerdeki güvenlik cihazlarını söktü ve daha hızlı çalışmaya zorlandı.
Mahkemenin Talepleri
Milano’daki savcılar, Dior’dan tedarikçileriyle ilgili önlem almasını talep etti. Mahkeme, şirketin çalışma koşullarını izleme ve tedarik zincirinde insan haklarının korunmasını sağlama sorumluluğuna sahip olduğunu vurguladı.
Armani’ye Benzer Soruşturma
İtalyan yetkililer, benzer bir soruşturmayı İtalyan moda markası Armani’ye karşı yürüttü. Araştırma, Armani’nin de taşeron üreticilere ürettirdiği 1.900 dolarlık çantaları 99 dolara satın aldığını ortaya çıkardı. Mahkeme, Armani’den de tedarikçilerle ilgili önlem almasını istedi.
Lüks Markaların Eylemleri
LVMH, sorulara yanıt vermezken, mahkemenin Dior’dan çalışma koşullarını iyileştirmek için önlem almasını istediğini belirtti. Armani de benzer adımlar attı.
Sektörel Yaygınlık
Soruşturma savcıları, lüks markaların yüksek kâr elde etmek için tedarikçilerinin çalışma koşullarını ihlal etme ve işçileri sömürme eğiliminde olduklarına dikkat çekti. Bu durumun münferit bir olay değil, sektörde yaygın bir sorun olduğu vurgulandı.
İşçi Sömürüsü ve Yasal Uyumsuzluk
Mahkeme başkanı, lüks markaların tedarikçilerine ait üretim tesislerinde işçilere açıkça kötü muamelede bulunulduğunu ve iş güvenliği, işçi sağlığı, ücretler ve çalışma saatleriyle ilgili yasalara uyulmadığını ifade etti. Yasalara uyan işletmelerin ise piyasadan uzaklaştırıldığını belirtti.
Sosyal Sorumluluk
LVMH’nin çevre ve sosyal sorumluluk raporuna göre, şirket 2023 yılında toplam 2.627 tedarikçiyle çalıştı ve 1.725 denetim gerçekleştirdi. Buna rağmen, Dior ve Armani’nin son soruşturmaları, lüks markaların tedarik zincirlerindeki işçi sömürüsü sorununu vurguladı.
Finansal Güç
Bu arada, LVMH’nin CEO’su Bernard Arnault, 201 milyar dolarlık servetiyle dünyanın en zengin üçüncü kişisi konumunda. Dior’un CEO’su ise Arnault’nun kızı Delphine Arnault.
