Türkiye’de süregelen konut krizi şiddetlenirken, 2022’de geçici bir önlem olarak getirilen kira artış sınırlamasına yönelik düzenleme ve ardından uygulanan zorunlu arabuluculuk mekanizması, sorunu çözmede yetersiz kaldı. Kiracı-ev sahibi davaları mahkemeleri tıka basa doldurdu ve duruşma tarihleri için bir yılı aşkın bekleme süreleri yaşandı. Temmuz 2023’te yürürlüğe giren kira artış sınırı da istenen etkiyi yaratamadı.
Bu bağlamda, kira artış sınırlaması uygulamasının 1 Temmuz’dan itibaren kaldırılacağı bildirildi. Bu değişiklikle birlikte, kira artışları yıllık Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) ve Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) ortalamalarına göre yapılacak. Uzmanlar, bu düzenlemenin kaldırılmasının piyasayı doğrudan etkilemeyeceğini ancak ev sahiplerinin daha aktif hale gelmesiyle birlikte kira tespit davalarının bir süre daha devam edebileceğini öngörüyorlar.
Gayrimenkul Hukuku Derneği Başkanı Avukat Ali Güvenç Kiraz, kira artış sınırlaması uygulamasının ilk yılında yüksek oranda benimsendiğini, ancak 2023’te uyumluluğun düştüğünü ve kiracı-ev sahibi ilişkilerinin ciddi şekilde bozulduğunu belirtti. Kiraz, düzenlemenin kaldırılmasının piyasanın birkaç yıl içinde yeniden dengelenmesine yol açacağını ve son yıllarda artan kira tahliye davalarında azalma görülebileceğini ifade etti. Bununla birlikte, kira tespit davalarının önümüzdeki birkaç yıl boyunca devam etmesi muhtemel. Kiraz, barınma krizinin çözümü için iktidarın konut envanterini artıracak adımlar atması gerektiğini vurguladı.
Gayrimenkul Hukukçusu Avukat Çiğdem Kezer, kira artış sınırlaması uygulamasının 2022 yılında kiralarda fahiş artışları ve konut fiyatlarında önemli yükselişleri önlediğini belirtti. Ancak düzenlemenin 2023’te ev sahipleri açısından sıkıntılara yol açtığını ve uygulamanın son bulmasının piyasanın dengelenmesine katkı sağlayacağını ifade etti. Kezer, kiralık sosyal konutların sayısının artırılması ve kirada bölgesel rayiç bedel uygulamasının hayata geçirilmesi gerektiğini vurguladı.
Kira artış sınırlaması uygulamasına rağmen Türkiye’deki barınma krizi devam ediyor. Kiracı-ev sahibi ilişkileri gerginliğini sürdürüyor ve mahkemeler kira uyuşmazlıkları nedeniyle aşırı yüklenmiş durumda. Uzmanlar, krizin çözümü için kalıcı önlemlerin alınması gerektiğini ve hükümetin konut sektöründeki bozuklukları gidermek için adımlar atması gerektiğini belirtiyor.
