Patates Çiftçileri Çaresiz ve Desteksiz
CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, Niğde’nin Bağlama kasabasındaki patates deposunu ziyaret ederek çiftçilerin sorunlarını dinledi.
Niğde’de bu yıl 1 milyon ton patates hasadı beklendiğini belirten Gürer, hasat sonuna gelindiği halde tüccarların beklenen alımı yapmadığını, bunun üzerine ürünlerin depolandığını söyledi. Çiftçiler, iktidarın TMO, Tarım Kredi gibi kuruluşlar aracılığıyla alıma başlamasını umuyor.
Çiftçiler Zor Durumda
Gürer, patates üreticilerinin çaresiz ve desteksiz kaldığını vurguladı. Hasat edilen patatesler, yeterli alım yapılmadığı için depolara kaldırılmış durumda. Niğde, patates üretiminde Türkiye’de ilk sırada yer alıyor ve bu yıl 1 milyon ton patates hedefleniyordu. Ancak, tüccarların ilgisizliği nedeniyle ürüne talep oluşmadı ve depolar doldu.
Kamunun da alıma girmemesi üreticiyi zor durumda bıraktı. Tüccarlar, ürünleri maliyetinin altında bir fiyattan almak istiyor, ancak üreticiler ürünlerini depolayarak beklemeyi tercih ediyor.
Zarar Eden Çiftçiler
Patates üreticisi Şükrü Şahin, bu yıl patatesten hiç para kazanamadıklarını belirtti. “Bu sene hiç para kazanamadık, hepsini zarar ettik. En az zararı olan çiftçi bile bu sene 1 milyon TL zarar ediyor. Tüccar da gelmedi, işçi parasını ödeyemedik. Normalde 8-10 lira olan patates şimdi 3 lira, alan da yok, para veren de yok.”
Diğer Mahsuller de Zarar Etti
Üretici Ramazan Avşar, çiftçinin neredeyse tüm mahsullerinin bu yıl para etmediğini ifade etti. “Patates çok ekildi deniyor ama çiftçinin hangi ürünü para etti ki? Fasulyesi para etmedi, buğday para etmedi. Biçerdöver parasını zor ödedik, balyaları getiremedik, hayvanımız para etmiyor. Domatesimiz, kavunumuz atıldı, bütün patatesler depoya kondu.”
Çiftçiler Borç Batağında
Avşar, “Kahvede birbirimize çay ısmarlayamaz hale geldik.” diyerek, çiftçinin borç yükünün ağırlığını belirtti.
Gürer, çiftçilerin bankalara olan borcunun 749 milyar liraya ulaştığını hatırlattı. “Borçsuz çiftçi kalmadı. Çiftçiye ‘daha çok ekin’ dediler, çiftçi de ekti.”
Çöp Olacak Patatesler
Gürer, Bakanlığa seslenerek kamunun patates alımı yapması gerektiğini söyledi. “Toprak Mahsulleri Ofisi, Tarım Kredi Kooperatifi ve Türkşeker, maliyeti artı makul bir kârla patatesi almalı.”
Aksi takdirde, depodaki ürünlerin çöp olacağını ifade etti. Depoların sağlıklı şartlarda olmadığını ve patateslerin büyük şehirlerde Aralık ayından sonra yüksek fiyatlarla satışa sunulacağını belirten Gürer, “Mutlaka maliyet artı makul kâr ile alım yapılmalı. Çiftçi ekime girecek, gübre alacak, ilaç alacak, mazota ihtiyacı var, traktörün gideri var. Yeni ekim dönemi için çiftçiye can suyu şart. Patates üreticisi iktidarın seslerini duymasını istiyor.”
Fiyat Dengesizliği
Çiftçilerin ekonomik zorluklarının yanı sıra piyasadaki fiyat dengesizliğine de dikkat çeken Ramazan Avşar, “Biz burada patatesi 2,5 liraya satamıyoruz, tüketici ise 25 liradan yiyor. Bu uçurumun sebebi nedir, kim bakacak buna?” diye sordu. Yetkililerin bu fiyat farkını araştırması gerektiğini ifade etti.