Avrupa Birliği (AB) Komisyonu, mali durumlarını iyileştirme konusunda yetersiz kalan üye ülkeleri uyardı. Komisyon, aşırı bütçe açıkları nedeniyle Fransa ve İtalya da dahil olmak üzere 7 ülkeye disiplin süreci başlatacağını duyurdu.
“Avrupa İlkbahar Sömestir Paketi” adlı raporda, Komisyon, AB’nin bütçe açığı ve kamu borcu kriterlerine uyumu değerlendirmek amacıyla Belçika, Çekya, Estonya, İspanya, Fransa, İtalya, Macaristan, Malta, Polonya, Slovenya, Slovakya ve Finlandiya’ya yönelik özel raporlar hazırladı.
Rapora göre, AB kuralları uyarınca üye ülkelerin bütçe açıkları Gayri Safi Yurt İçi Hasılanın (GSYH) %3’ünü, kamu borçları ise GSYH’nin %60’ını geçmemelidir. Ancak değerlendirmeler ışığında, Belçika, Fransa, İtalya, Macaristan, Malta, Polonya ve Slovakya’nın aşırı bütçe açığı prosedürüne tabi tutulması gerektiği belirtildi.
Komisyon, hazırlanan raporların aşırı açık prosedürlerinin başlatılmasına yönelik ilk adım olduğunu vurguladı. Üye ülkelerin gelecek aylarda sunacakları çok yıllı harcama planları incelendikten sonra Komisyon, 7 ülkeye yönelik aşırı bütçe açığı prosedürlerinin başlatılması teklifini sunacak.
AB kuralları, üye ülkelerin kamu açıklarını ve borçlarını sınırlandırmaktadır. Bu sınırlar aşıldığında uygulanacak tedbirlerin AB Komisyonu’na bildirilmesi ve etkin mücadelenin yapılması zorunludur. Ancak, AB ülkelerinin büyük bir kısmı mali kurallara uymamakta ve disiplin prosedürüne tabi tutulmaktadır.
Disiplin prosedürü, aşırı açık veren ülkelerin maliye politikalarını sıkılaştırmalarını amaçlamaktadır. Mali kurallara uymayan ülkeler prosedürün sonunda para cezasına çarptırılabilirler.
AB üyesi ülkeler, 2020’de COVID-19 salgını nedeniyle mali kuralları askıya alarak bütçe açıklarını ve kamu harcamalarını artırmıştı. Bu uygulama, Rusya-Ukrayna savaşı ve yaşanan enerji ve enflasyon krizleriyle devam etti.
AB üyesi ülkeler arasında 2023 yılında kamu borcunun GSYH’ye oranı en yüksek olan ülkeler sırasıyla Yunanistan (%161,9), İtalya (%137,3), Fransa (%110,6), İspanya (%107,7) ve Belçika (%105,2) oldu.
Bütçe açığının en yüksek olduğu AB ülkeleri ise İtalya (%7,4), Macaristan (%6,7), Romanya (%6,6), Fransa (%5,5), Polonya (%5,1), Malta (%4,9) ve Slovakya (%4,9) olarak kaydedildi.
