Ticaret Bakanlığı tarafından yürütülen “Yurt Dışı Yatırım Anketi”, Türkiye’de yerleşik gerçek ve tüzel kişilerin yurt dışındaki yatırımlarına ilişkin kapsamlı bilgiler sağlamaktadır. Ankete göre, 2023 yılı sonunda yurt dışı yatırımların sermaye pozisyonu 57,9 milyar dolara ulaştı. Borç ilişkileri dikkate alındığında bu rakam 62,2 milyar dolara yükseldi.
Türkiye kaynaklı yurt dışı yatırımlar önemli ölçüde Avrupa Birliği (AB) ülkelerine yönelmektedir. 2.146 yatırımın 828’i AB ülkelerinde yer alırken, 457’si Birleşik Krallık, Rusya, Balkanlar, İsviçre, Norveç ve Doğu Avrupa’yı kapsayan diğer Avrupa ülkelerinde gerçekleştirilmiştir. Diğer önemli bölgeler arasında diğer Asya ülkeleri (233 yatırım), Kuzey Amerika (223 yatırım) ve Yakın ve Orta Doğu ülkeleri (213 yatırım) bulunmaktadır.
AB ülkeleri, Türkiye’nin yurt dışı yatırımlarında yüzde 38,75 paya sahipken, diğer Avrupa ülkelerinin payı yüzde 21,65’tir. Bölgesel sermaye pozisyonu dağılımında ise AB ülkeleri yüzde 59,63 pay ve 34,5 milyar dolarlık sermaye pozisyonu ile ilk sırada yer almaktadır. Onları yüzde 20,56 pay ve 11,9 milyar dolar ile diğer Avrupa ülkeleri, yüzde 5,77 pay ve 3,3 milyar dolar ile Kuzey Amerika ve yüzde 5,63 pay ve 3,3 milyar dolar ile diğer Asya ülkeleri takip etmektedir.
Anket ayrıca Türkiye’nin yurt dışı yatırımlarının ülke bazlı dağılımına da ışık tutmaktadır. Hollanda, 213 yatırım ve 23 milyar 481 milyon dolarlık sermaye pozisyonu ile en çok yatırım yapılan ülke konumundadır. Hollanda’yı Birleşik Krallık (105 yatırım, 4 milyar 309 milyon dolar), Almanya (190 yatırım, 3 milyar 468 milyon dolar) ve ABD (208 yatırım, 3 milyar 269 milyon dolar) takip etmektedir.
Türkiye’de yerleşik gerçek ve tüzel kişilerin yurt dışı yatırımlarında finans ve sigorta faaliyetleri yüzde 67,5 payla başı çekmektedir. Bu faaliyetlerin büyük çoğunluğunu holding şirketleri oluşturmaktadır. Finans ve sigorta faaliyetlerini ulaştırma ve depolama (yüzde 4,61), ana metal sanayisi (yüzde 4,55), toptan ve perakende ticaret (yüzde 4,5), madencilik ve taş ocakçılığı (yüzde 4,3), kimya sanayisi (yüzde 2,1), gıda, içecek ve tütün ürünleri imalatı (yüzde 1,97) ve gayrimenkul faaliyetleri (yüzde 1,5) takip etmektedir.
2023 yılında, yurt dışı yatırımlara yönelik Türkiye’den yapılan ihracat 8,2 milyar dolar, ithalat ise 6,9 milyar dolar olarak kaydedilmiştir. Bu yatırımların Türkiye ekonomisine katkı sağladığı değerlendirilmektedir.
